Η θεραπεία του Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού αποτελεί πρόκληση για τους κλινικούς για πολλούς λόγους, ο κυριότερος των οποίων είναι η συνεχής αύξηση της αντοχής του Ελικοβακτηριδίου στα αντιβιοτικά. Άλλα αίτια είναι η διάρκεια της θεραπείας, ο ταχύς μεταβολισμός των PPI (αναστολέων αντλίας πρωτονίων) λόγω πολυμορφισμών του γονιδίου (CYP)2C19 με ανεπαρκή έλεγχο του γαστρικού pH που οδηγεί σε μείωση της αποτελεσματικότητας των αντιβιοτικών. Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά την επιτυχία της θεραπείας είναι η αύξηση του δείκτη μάζας σώματος (παχυσαρκία) και το κάπνισμα.
Ωστόσο, ο σημαντικότερος λόγος για την αποτυχία της θεραπείας παραμένει η δραματική αύξηση της αντοχής στα αντιβιοτικά και κυρίως στην κλαριθρομυκίνη. Το τριπλό σχήμα εκρίζωσης (PPI/AMO/CLA) δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται χωρίς να έχει προηγηθεί έλεγχος ευαισθησίας όταν τα ποσοστά αντοχής στην κλαριθρομυκίνη υπερβαίνουν το 15-20% στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, που δυστυχώς αυτό συμπεριλαμβάνει και την Ελλάδα. Η πρωτοπαθής αντοχή του Ελικοβακτηριδίου στον Ελληνικό χώρο σύμφωνα με δεδομένα του Ινστιτούτου Παστέρ (2012-2014) είναι πάνω από 26%, γεγονός που καθιστά το τριπλό σχήμα εκρίζωσης αναποτελεσματικό.
Η πρόκληση συνεπώς για τη θεραπεία εκρίζωσης του Ελικοβακτηριδίου είναι να υπερνικήσουμε την αντοχή του μικροβίου στην κλαριθρομυκίνη και αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε με χορήγηση του τετραπλού συνεχούς και του υβριδικού σχήματος, δεδομένου ότι στην Ελλάδα δεν κυκλοφορούν το βισμούθιο και η τετρακυκλίνη.
Η Ελληνική Γαστρεντερολογική Εταιρεία συγκρότησε πριν από 2 περίπου χρόνια μια ομάδα εργασίας για την σύνταξη ενός πλαισίου ομοφωνίας (guidelines) για το Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού στην Ελλάδα. Στο 24ο Ελληνικό Συνέδριο Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού και λοιπών λοιμώξεων του πεπτικού που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 15 και 16 Μαρτίου 2019 θα παρουσιασθούν οι Ελληνικές κατευθυντήριες οδηγίες για το Ελικοβακτηρίδιο σε ειδική διάλεξη του γαστρεντερολόγου κ. Σπύρου Μιχόπουλου. Η διάλεξη έχει προγραμματισθεί για το Σάββατο 16 Μαρτίου 2019 και ώρα 09:40–10:20 π.μ.
Εν αναμονή του τελικού άρθρου το οποίο θα δημοσιευθεί στο περιοδικό της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας Annals of Gastroenterology και παρουσιασθεί από το σάιτ της ΕΕΜΕΛΟΠ, σας παραθέτουμε τα guidelines των διεθνών ομάδων εργασίας που έχουν δημοσιευθεί και αφορούν στο Δυτικό κόσμο και την Ασία. Τα περισσότερα guidelines είναι διαθέσιμα δωρεάν σε όλους και αρκεί να κάνετε κλικ στον τίτλο του άρθρου παρακάτω. Για όσα τυχόν δεν είναι διαθέσιμα δωρεάν, τα μέλη της Ελληνικής Γαστρεντερολογικής Εταιρείας έχετε πρόσβαση στο πλήρες κείμενο των άρθρων μέσα από τα περιοδικά που θα βρείτε στο σάιτ της Εταιρείας με τους κωδικούς σας στην ενότητα ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ. Οι υπόλοιποι συνάδελφοι μπορείτε να απευθύνεστε στην ΕΕΜΕΛΟΠ για να σας σταλούν τα πλήρη άρθρα.
- Ευρωπαϊκά Guidelines Maastricht V/Florence: Malfertheiner P, Megraud F, O'Morain CA, et al.; European Helicobacter and Microbiota Study Group and Consensus panel. Management of Helicobacter pylori infection-the Maastricht V/Florence Consensus Report. Gut 2017;66:6-30.
- Αμερικανικά Guidelines ACG: Chey WD, Leontiadis GI, Howden CW, Moss SF. ACG Clinical Guideline: Treatment of Helicobacter pylori infection. Am J Gastroenterol 2017;112:212-239.
- Παγκόσμια Guidelines του Kyoto: Sugano K, Tack J, Kuipers EJ, et al; faculty members of Kyoto Global Consensus Conference. Kyoto global consensus report on Helicobacter pylori gastritis. Gut 2015;64:1353-67.
- Guidelines του Τορόντο: Fallone CA, Chiba N, van Zanten SV, et al. The Toronto Consensus for the treatment of Helicobacter pylori infection in adults. Gastroenterology 2016;151:51-69.e14.
- ASEAN Guidelines (από 10 Ασιατικές χώρες συν Ιαπωνία, Ταϊβάν και ΗΠΑ): Mahachai V, Vilaichone RK, Pittayanon R, et al. Helicobacter pylori management in ASEAN: The Bangkok consensus report. J Gastroenterol Hepatol 2018;33:37-56.
- Παιδιατρικά Guidelines των ESPGHAN/NASPGHAN: Jones NL, Koletzko S, Goodman K, et al.; ESPGHAN, NASPGHAN. Joint ESPGHAN/NASPGHAN Guidelines for the Management of Helicobacter pylori in Children and Adolescents (Update 2016). J Pediatr Gastroenterol Nutr 2017;64:991-1003.
- Ιταλικά Guidelines: Zagari RM, Romano M, Ojetti V, et al. Guidelines for the management of Helicobacter pylori infection in Italy: The III Working Group Consensus Report 2015. Dig Liver Dis 2015;47:903-12.
- Ιρλανδικά Guidelines: Smith S, Boyle B, Brennan D, et al. The Irish Helicobacter pylori Working Group consensus for the diagnosis and treatment of H. pylori infection in adult patients in Ireland. Eur J Gastroenterol Hepatol 2017;29:552-559.